Met deze nieuwe rubriek bij onze nieuwsitems willen we de beweging die is ontstaan naar aanleiding van de coronamaatregelen, in de bloemetjes zetten. We kunnen dat niet beter doen dan door hen zelf aan het woord te laten, en jullie allemaal laten kennismaken met wat ze doen en wat u bij hen kan vinden. Geregeld zullen we vanaf nu teksten van een aantal interessante websites delen met jullie.
Onze benadering is er altijd één geweest vanuit wetenschappelijke hoek. Al in juli 2020 ontvingen we van een intussen bekende Belgische viroloog een bijzonder uitgebreid rapport waarin op een zeer gefundeerde manier kritiek werd geuit op de coronamaatregelen. Geschreven door deze Belgische viroloog met collega’s uit o.a. Frankrijk en Zwitserland. Wat ons meteen opviel was dat de argumenten die we zelf al hadden gebruikt, grotendeels in dit document terug te vinden waren. Samen met nog een hele reeks andere argumenten en bezwaren. In voornamelijk buitenlandse studies en commentaren van wetenschappers vonden we dezelfde standpunten terug. Uiteindelijk is dat de basis geworden van Viruswaanzin en al wat daaruit is voortgevloeid. De wetenschap zelf dus, die, gelukkig maar, zelfreinigend blijkt te zijn. We zijn er nog lang niet, maar het proces is bezig. Over de hele wereld.
De kritische academische stem in Vlaanderen was lang vooral een zaak aan Franstalige kant. Met een aantal professoren van de UCL in het centrum, die bijzonder kritisch uit de hoek zijn gekomen. Al relatief vroeg. Zij richtten destijds de website www.covidrationnel.be op. Toen nog klonk het in Vlaanderen dat er een wetenschappelijke consensus zou zij hebben bestaan, en dat er geen wetenschappers waren die het anders zagen. De werkelijkheid was dat die er altijd zijn geweest maar dat het even geduurd heeft tot ze naar buiten zijn (durven) te komen.
Een aantal professoren heeft zich nu laten inspireren door covidratiionnel.be om in Vlaanderen een soortgelijke website op te richten. www.decontroversatie.be. We vinden op deze site bijdragen van o.a. bekende professoren als Lieven Annemans, Mattias Desmet en Bert De Munck. Deze 2 laatste hebben trouwens recent elk een boek uitgebracht over de coronatoestanden. Prof. Desmet een boek over de het totalitarisme, en Prof. De Munck, een prof geschiedenis, over, hoe kan het ook anders, de geschiedenis van de coronaepisode. Twee bijzonder aangewezen - quasi verplichte - werken.
Mattias Desmet: “De psychologie van het totalitarisme”.
Bert De Munck: “Leven en laten leven”.
We laten eerst en vooral de academici van “De Controversatie” zelf aan het woord. Veel leesplezier met deze en hun andere teksten!
Het Viruswaanzin team.
https://www.decontroversatie.be/wie-en-wat Wie en wat? De Controversatie is een initiatief dat wetenschappers, hoofdzakelijk verbonden aan academische instellingen, samenbrengt, die elk vanuit hun discipline een bijdrage willen leveren aan het wetenschappelijk en maatschappelijk debat dat voortvloeit uit de aanpak van de coronapandemie en de doorwerkende maatschappelijke veranderingen die daarmee gepaard gaan.
Na twee jaar coronapandemie menen we dat er meer dan reden genoeg is voor kritische reflectie over de aanpak van de pandemie tot dusver en de steeds toenemende polarisering in de samenleving. Ook al neemt de dreiging van het virus zelf voorlopig af, toch zien we dat deze periode maatschappelijke evoluties op gang heeft gebracht die niet zomaar zullen verdwijnen en waarover reflectie noodzakelijk is. De effecten van het gevoerde beleid zullen op veel vlakken nog lang doorwerken. Grondige analyse daarvan is noodzakelijk om te komen tot een herstel van het maatschappelijke weefsel en een meer gerichte en gebalanceerde aanpak in de toekomst. Wetenschap wordt in deze crisis als objectief, absoluut en waardenvrij voorgesteld, daar waar onzekerheid en tegensprekelijkheid net de motor zijn van wetenschappelijke vooruitgang, en het interpreteren van bevindingen altijd mensenwerk blijft. Als academici werden we binnen de universiteit geconfronteerd met een verschraling van het debat en het inkrimpen van de ruimte voor andere visies. Naast de persoonlijke impact hiervan, houdt deze evolutie een gevaar in voor de wetenschap zelf. Dit initiatief vertrekt van de overtuiging dat een open wetenschappelijk debat met ruimte voor verschillende perspectieven absoluut noodzakelijk is. Aan de gemaakte keuzes en de visie erachter liggen immers ethisch-maatschappelijke oriëntaties ten grondslag die teruggaan op een bepaald mens- en wereldbeeld. De huidige aanpak stelt het biologische overleven boven alles. De biologische dimensie is echter onlosmakelijk verweven met, onder andere, psychologische, sociale, culturele, politieke en religieuze dimensies, allemaal aspecten waar te weinig rekening mee wordt gehouden. Op die manier wordt het bestaande maatschappelijke weefsel zwaar aangetast en worden levenskwaliteit en welbevinden op zowel korte als langere termijn opgeofferd aan het maximaliseren van het naakte overleven op de korte termijn. Deze keuzes vragen ruimere reflectie.
Met dit initiatief willen we verder mee vorm geven aan de oproep gedaan in het #Wintermanifest voor een open debat en willen we bijdragen tot een voortgezette dialoog. In het Wintermanifest werd een uitgebreide analyse gepresenteerd van de voorbije periode die we onderschrijven en hier niet willen overdoen. Wel willen we mee input geven voor een debat rond de verschillende thema’s die daarin aangekaart worden. Ook ten aanzien van de veelal eenzijdige berichtgeving in de reguliere media die in het #Wintermanifest aan de kaak gesteld wordt, willen we hier een wetenschappelijk gefundeerd antwoord bieden.
Waarom De Controversatie? De inspiratie voor de naam is te zoeken in het concept van ‘constructive controversy’, dat vertrekt van de waarde van intellectuele oppositie om tot creatieve probleemoplossingen te komen. Het innemen en verdedigen van tegengestelde standpunten in een open discussie of conversatie leidt tot het beter onderbouwen van verschillende standpunten en het uitwerken van creatieve en breder gedragen oplossingen. Aangezien ook wetenschappelijke visies vaak teruggaan op ethische keuzes en specifieke mens- en wereldbeelden, zijn wetenschappelijke debatten een essentieel onderdeel van democratische processen.
Wat?
Met het oog op een constructieve dialoog zetten we in op het publiceren van verschillende soorten bijdragen en willen we waar mogelijk deelnemen aan het debat in de publieke ruimte.
Op deze blogpagina vind je de volgende rubrieken:
‘Kort op de bal’ brengt korte reacties op berichtgeving in de media of de ruimere actualiteit. We spelen kort op de bal door mediaberichten onder de aandacht te brengen, tendentieuze mediaberichten aan de kaak te stellen, binnen hun correcte wetenschappelijke context te plaatsen of vragen te stellen.
‘Carte Blanche’ is de rubriek waar ruimere opiniebijdragen verschijnen vanuit verschillende wetenschappelijke disciplines. Voor bijdragen die ook op andere mediakanalen verschijnen, vind je de link naar de publicatie.
In ‘Analyses’ komen bijdragen die een analyse of stand van zaken brengen van de wetenschappelijke literatuur omtrent een bepaald onderwerp.
De ‘Wetenschapskatern’ wil wetenschappelijke studies onder de aandacht brengen met interessante bevindingen die een aanzet kunnen zijn tot een open debat en het afstemmen van beleid op voortschrijdend inzicht. We pretenderen hier niet exhaustief te zijn, maar brengen studies die in de reguliere media minder aandacht krijgen om zo tegenwicht te bieden en een meer genuanceerd debat op gang te brengen.
Binnen de verschillende rubrieken kunnen ook vertalingen verschijnen van interessante teksten of analyses van collega-wetenschappers uit andere taalgebieden om deze toegankelijk te maken voor het Nederlandse taalgebied. In de Belgische context denken we hier in de eerste plaats aan Covidrationnel, het collectief van Waalse wetenschappers en academici die reeds meer dan een jaar grondige en onderbouwde analyses maken van verschillende aspecten in deze crisis. Dit wordt steeds duidelijk aangegeven bij de tekst. Bij elke publicatie staan de auteurs vermeld. Ze spreken altijd in eigen naam. Vertrekkende vanuit het belang van een open debat, betekent dit ook dat mensen die hier een bijdrage leveren het niet met elkaar eens moeten zijn.
De Controversatie is een onafhankelijk initiatief en heeft geen enkele politieke affiliatie. Uiteraard kunnen individuele mensen een politieke voorkeur hebben, maar die staat los van dit initiatief. Ook hier vertrekken we vanuit het principe van vrije keuze en respect voor ieders individuele voorkeuren.
Wie? Betrokken bij dit initiatief (in alfabetische volgorde): Prof. Dr. Bert De Munck (geschiedenis, Universiteit Antwerpen) Prof. Dr. Christian Laes (Universiteit van Manchester/ Universiteit Antwerpen) Prof. Dr. Dirk Lafaut (bio-ethiek, VUB) Prof. Dr. D.K.Hammer (computerwetenschappen, University of Technology Eindhoven) Dr. Henk Van Hootegem (huisarts) Prof. Dr. Herwig Mannaert (beleidsinformatica, Universiteit Antwerpen) Prof. Dr. Kenneth Lasoen (intelligentie en veiligheid, Universiteit Antwerpen) Prof. Dr. Lieven Annemans (gezondheidseconomie, UGent) Prof. Dr. Matthias E. Storme (handelsrecht en rechtsvergelijking, KUL) Prof. Dr. Mattias Desmet (klinische psychologie, UGent) Dr. Merijn Mestdagh (psychologie, KULeuven) Dr. Michaël Bauwens (wijsbegeerte, UA) Prof. Dr. Paul De Hert (privacy, VUB en Tilburg) Prof. Dr. Peter Petré (cognitieve wetenschap, Universiteit Antwerpen) Prof. Dr. Reitske Meganck (klinische psychologie, UGent) Dr. Stijn Verdonck (psychologie, KULeuven)