Wijzen op de beperkingen van een vaccin is op sociale media een gevaarlijke bezigheid. Recent postte ik de volgende tweet naar aanleiding van de omslag in de besmettingen bij de actieve bevolking.
Deze tweet was gebaseerd op de cijfers van de RAG en Sciensano te vinden in het volgende rapport:
Sciensano schrijft daarin (p.5): “Verder is de incidentie er nu ook voor de 18-64-jarigen hoger voor gevaccineerde personen vergeleken met de niet- gevaccineerden.” Met name gaat het om 2.127 besmettingen / 100.000 bij niet gevaccineerden terwijl er 2.405 besmettingen / 100.000 waren bij gevaccineerden. Wat een verschil uitmaakt van 13%.
De kern van mijn boodschap:
1. Er is een omslag geweest. Vorige week hadden mensen die gevaccineerd zijn minder kans op infectie, en nu meer.
2. Het heeft dus geen zin om vaccinatie in de zorg te verplichten.
En toen brak de hel los. Tientallen trollen die verwijten in het rond slingereden. Hoe een slechte advocaat ik was. Ik kende niets van statistiek. Kon geen grafieken lezen. Was zeker gebuisd op school. Tot en met ronduit beledigingen. De aanleiding daartoe was één of andere slimmerd die als weerlegging de grafieken van de hospitalisaties naar voor bracht. Nu wil het geval dat de grafiek van de hospitalisaties niet de cijfers van de besmettingen kan weerleggen.
Volgde daarop het argument dat ik het niet goed begrepen had, want dat de vaccins bedoeld zijn om de ziekenhuizen te ontlasten. De verplichting in de zorg is nodig om de ziekenhuisopnames te verminderen. Zowaar een nog meer bijzondere argumentatie. Immers hangt de besmetting van een patiënt door een zorgverstrekker niet af van de vraag of de zorgverstrekker in het hospitaal terechtkomt. Wel van de vraag hoeveel kans op besmetting deze zorgverstrekker heeft.
Een aantal trollen deed zijn best om toch nog de vaccins te promoten door te verwijzen naar andere cijfers die zouden moeten aantonen dat mijn cijfers niet juist waren. Iemand verwees naar de cijfers in Nederland, van de hospitalisaties. Een ander verwees naar de cijfers over België, die zouden moeten aantonen dat mijn cijfers over Vlaanderen niet juist waren. Zowat iedereen verwees naar de hospitalisaties, de IC’s en zelfs naar de overlijdens.
De meeste trollen laten het echter bij een algemene opmerking dat de cijfers niet kloppen. Vragen waarom dan wel worden niet beantwoord, of met nietszeggende antwoorden. Zoals: “Alles is verkeerd” en “Als u dat zelf niet ziet …”
Dan was er een groep die mij dacht erop te moeten wijzen dat ik diende rekening te houden met de omvang van de populatie en dat ik geen reële aantallen moest gebruiken, maar relatieve. Per groep. Koppig bleven zij zichzelf herhalen, zelfs al toonde ik aan dat de 13 % gebaseerd was op de incidentie zelf. Per definitie dus relatief en berekend op basis van het aantal patiënten per 100.000 mensen.
Slechts één van de trollen was zo slim dat in te zien. Hij kwam met het ultieme argument dat uit hetzelfde rapport van Sciensano bleek dat de niet gevaccineerde mensen een significant lager aantal contacten had. Dat is inderdaad wat Sciensano schrijft, maar dit is onzeker. Onzeker en zelfs totaal irrelevant.
Hier komen we op een belangrijke vaststelling in het psychologisch proces van de cognitieve dissonantie. De man wordt geconfronteerd met zijn groot gelijk en heeft moeite met wat hij in de cijfers ontmoet. Er ontstaat en kortsluiting waardoor de trol alleen maar zijn gelijk ziet en al de rest afwijst. Op de meest irrationele manieren. Het vaccin is in casu heilig, en al wat daartegen in lijkt te druisen, is met grote stelligheid verkeerd.
Zoök de man met het argument dat de gevaccineerde mensen meer contacten hebben. Voor hem gaat het er helemaal niet om of het vaccin de facto in de samenleving doet wat het vaccin zou moeten doen. Het gaat erom dat als er iets misloopt dat niet de “schuld” is van het vaccin. Deze trol zit helemaal vast in iets als de “onschuld” van het vaccin. Alsof het vaccin mens is geworden en schuldig kan zijn, of onschuldig. Het vaccin behoort tot het goede, wie daartegen ingaat is een adept van het kwade.
Een tweede aspect aan dit psychologisch proces is dat het bewustzijn wordt vernauwd tot de enge vraag of het vaccin “werkt”. Als het vaccin ergens nut heeft is het al meteen goed. Daar komt dan een Halo-effect bij kijken waarbij alles wat het vaccin doet als goed wordt beschouwd. Hier met name omdat het vaccin zorgt voor minder ziekenhuisopnames. Het vaccin kan niet slecht zijn en het is derhalve onmogelijk dat het zorg voor meer besmettingen. Als er dan toch meer besmettingen zijn, dan komt dat niet door het vaccin maar door de mensen die zich met of zonder vaccin anders gaan gedragen.
De volgende denkfout dient zich aan. Een maatregel van verplichte vaccinatie staat niet los van het menselijk handelen. Dat vaccin moet immers in een mens gespoten worden. Als die mens daardoor zijn gedrag verandert, dan moet het effect van de vaccinatie worden beschouwd rekening houdend met het veranderd gedrag. Als mensen met een vaccin zich gevaarlijker gaan gedragen, dan is dat ook een effect van het vaccin waardoor in gevolge vaccinatie er meer besmettingen kunnen zijn.
De trollen trachten hun cognitieve dissonantie op te lossen door abstractie te maken van dit menselijk gedrag. De maatregel moet toch worden doorgevoerd omdat het vaccin goed is. Dat de mens er slecht mee omgaat is voor hen niet relevant. Een vergelijkbaar fenomeen doet zich voor met de maskers. Maskers lijken te werken in een testsetting, maar niet in de reële samenleving. Dat is zoals een verf die werkt in testomstandigheden in het magazijn, maar buiten in regen en wind van het gebouw afwaait. Vervolgens raadt de fabrikant de verf aan voor alle gebouwen want ze werkt in zijn magazijn.
De manier waarop de trollen trachten te ontsnappen aan hun cognitieve dissonantie binnen het voorwerp van hun fixatie omschreef Prof. Mattias Desmet als een onderdeel van de “massavorming”. Hij beschrijft hoe elke rationaliteit wegvalt en binnen de groep gelijkgestemden collectief gefaald wordt de realiteit correct te beschouwen. Het maanden- en bijna jarenlang gebrek aan pluralistisch debat heeft dit fenomeen nog versterkt.
Het gebruik van psychologische middelen om ons gedrag te sturen, zoals het bespelen van angst, is nefast voor het vrije denken dat zichzelf kan relativeren en corrigeren waar dat nodig is. Een pluralistisch debat waarin de verschillende meningen aan bod komen en in de groep worden besproken is ontzettend belangrijk. Daarbij geldt dat er luisterbereidheid moet zijn naar het standpunt van de ander. Omgekeerd moet er ook de bereidheid zijn om zijn standpunt uiteen te zetten en aan confrontatie te onderwerpen.
Door dat niet te doen en te blijven kiezen voor de beïnvloeding van ons gedrag, drumt de overheid het vrije denken steeds verder weg. De bevolking raakt gepolariseerd en het wederzijds ongenoegen neemt hand over hand toe.
De overheidsmanipulatie werkt bijzonder contraproductief want de verwachting wordt gecreëerd dat de overheid alwetend is en alles kan controleren. Meteen delft de manipulator van het denken zijn eigen graf als het denken dat hij oplegt per definitie onzeker en wellicht onjuist is. Eens de werkelijkheid de boodschap achterhaalt, ontstaat een nieuw problematisch platform. Zij die zich het eenheidsdenken eigen hebben gemaakt, dat per definitie onfeilbaar is, worden gedwongen in een toestand van cognitieve dissonantie. Hun denken botst met de realiteit waarmee zij geconfronteerd worden. Het is interessant te zien hoe de trollen hieraan proberen te ontsnappen. Bijna in pure paniek. Eén van de trollen schreef dat hij de “wappies” zoooo beu was!!
We moeten begrijpen dat de gemanipuleerde, geïndoctrineerde mens, het moeilijk heeft. Daaruit afleiden dat de zachte, begrijpende benadering de beste is – uit respect voor de moeilijkheden van deze medemens – is niet juist. Andere middelen zoals reframing of het gebruik van humor zijn vaak nodig om de betrokkene toe te laten zijn door angst omgeven positie te verlaten en afstand te nemen.
Misschien moeten we aan Professor Mattias Desmet eens vragen om ons wat tips te geven hoe we dit best aanpakken. We zenden hem een copy van de huidige publicatie. Met een diepe buiging voor al zijn gewaardeerd werk.
_____
Auteur: Michael Verstraeten
U las dit het eerst bij VRIJHEID vzw omdat de gesubsidieerde pers is wat ze is. Steun VRIJHEID met een donatie: https://www.vrijheidvzw.be/donatie