In een onmenselijk systeem is het overtreden van wetten een humaan beginsel.
Waar zijn we mee bezig ?
“Het is al mijn vijfde coronaboete”, zegt een van de jongens, wachtend op het moment waarop ook hij moet voorkomen. Hij woont in Borgerhout, en gaat er wel eens een praatje slaan met zijn vrienden op het pleintje. “Als die combi’s er aankomen, dan weet iedereen: wegwezen. Niet te opvallend, want dan komen ze met de sirene achter je aan. Ik ben daar dus niet zo goed in.”
De lockdowninbreuk die de jongen aanbelangt, zal worden verdaagd, op vraag van de advocaat van een van zijn medeverdachten. Onder meer de volgende zes zaken niet.
CASE 1: LAYLA
Het is de eerste keer dat Yassine, Helmut, Layla, Amina, Fatima en Umayma weer allemaal samen zijn sinds zaterdag 7 november. Toen was dat in het flatje van Layla, nu in een van de grote zalen boven in het Antwerpse Vlinderpaleis. De zes zijn allemaal geboren in 2000 of 2001. Het openbaar ministerie (OM) verwijt hen “zeer asociaal gedrag” en eist voor elk van hen twee maanden en een
gevangenisstraf en een boete van 150 euro.
Rechter: “Voor de duidelijkheid. U moet die boete door de opdeciemen vermenigvuldigen met acht.”
Je hoort de jongelui denken: wat is een opdeciem? Er is verder niemand die verduidelijkt dat straffen van twee maanden in ons land zelden of nooit worden uitgevoerd.
Helmut, student industrieel ingenieur, mag als eerste iets zeggen: “Ik ken alleen Layla, die andere meisjes kende ik niet. Het was geen feestje, er was geen luide muziek of zo. De tv stond aan. Yassine en ik liepen door haar straat, en zei deed van: ‘Hey, kom je efkens hallo zeggen?’ We droegen allemaal een mondmasker. Ik hou mij heel strikt aan de regels, mevrouw, echt. Mijn moeder is een risicopatiënte, ze heeft astma. Ik zie mijn medestudenten niet meer, ik zie mijn vrienden niet meer. Wij gingen maar heel kort daar blijven.”
Yassine, laatstejaars middelbaar: “Ik heb zoveel mensen al lang niet meer gezien. Ik had ook Layla al heel lang niet meer gezien. We moesten naar huis voor de avondklok. Opeens waren daar allemaal mensen die wij niet kenden. Na zes of zeven minuten stonden die twee agenten daar al.”
Layla: “Ik dacht dat met z’n vieren mocht. Zij hier is mijn tweelingzus en zij daar zijn mijn buurmeisjes.”
Rechter: “Binnen mocht u maar één contact hebben.”
Layla: “Het spijt me mevrouw, dat wisten wij dus niet.”
Rechter: “Goed, u dacht dat het met z’n vieren mocht. Maar waarom nodigde u die jongens dan nog uit?”
Layla: “Het was niet de bedoeling dat ze lang zouden blijven.“
Amina, studente vroedkunde: “Mijn buurmeisjes zaten van bij het begin van corona in ons bubbeltje. Mijn broer is in oktober overleden. Ik voelde mij heel slecht.”
Fatima, studente orthopedie: “Ik zit al maanden elke dag van acht uur ’s morgens tot zes uur ’s avonds achter een computer naar dat scherm te staren. En dan is er die avondklok. Ik wou er heel eventjes uit, heel even iemand zien. Ik weet dat het fout was, en ik heb er heel veel spijt van.”
Umayma: “Ik ben iemand die bijna nooit buitenkomt. Ik ben met hun drieën opgegroeid. Ik weet dat we een fout hebben gemaakt. Het gaat nooit meer voorvallen. Ik ben nog nooit in aanraking gekomen met de politie. Dit is allemaal nieuw voor mij.”
De rechter belooft de zaak “in beraad te nemen” en te vonnissen op 26 januari.
Umayma: “Mevrouw, ik heb nog een vraag, als dat mag. Wat is dat met die gevangenisstraf? Ik weet het zo niet, ik ben daar echt niet goed van.”
Rechter: “Jullie wisten goed wat de maatregelen waren.”
Umayma: “Ik was toen al in shock, en nu opnieuw. Wat u vertelt komt echt heel hard binnen.”
CASE 2: WOLGA’S VERJAARDAG
Het was middernacht, Oudevaartplaats. Een buur had gebeld. Nachtlawaai. Twee jongens probeerden nog via een raam te ontkomen, maar de politie kon hen inrekenen. In het appartement trof de politie nog twee meisjes aan, en twee jongens. De laatste twee gingen in een bed liggen en deden alsof ze sliepen. Het politieverslag zegt: “We porren met de wapenstok. We kunnen geen enkel teken van moeheid of slapen vaststellen.” De zes studeren allemaal handel of marketing aan dezelfde Antwerpse hogeschool.
Rechter: “U had dat appartement speciaal gehuurd. Wat bezielde u om dat te doen?”
Wolga: “Het was mijn verjaardag. Ik besef dat ik enorm in de fout ben gegaan.”
Mohamed: “Ik dacht dat er weinig mensen zouden zijn.”
Rechter: “Waarom bent u gaan lopen?”
Mohamed: “Als we tegen twaalf uur niet thuis zouden zijn, zou dat ook een probleem zijn. En er was een misverstand. De agenten dachten eerst dat ik en mijn vriend hadden ingebroken. Wij hebben onze excuses aangeboden.”
Dimitri blijft tot vandaag volhouden dat hij écht in slaap was gevallen, en dat de politie hem niet wou geloven.
Rechter: “Wist u dat dergelijke samenkomsten verboden zijn?”
Dimitri: “Mja.”
Rechter: “U was die nacht precies niet de beste versie van uzelf hè, mijnheer?”
Het OM vordert in alle zaken twee maanden gevangenisstraf en boetes van 150 euro maal acht. Ook voor dit zestal.
CASE 3: DE RECIDIVIST
Van zodra de jongelui de rechtszaal betraden, werd hun aandacht getrokken door een kleine kale man met twee stevige agenten naast hem. Hij zit achteraan, met handboeien om. Nu is het zijn beurt. In juni moest een mugteam tussenbeide komen voor een lockdownfeestje in Zoersel mét cocaïne en een deelnemer die daar een epileptische aanval door had gekregen. Voor de kale man was het een geval van recidive, want hij had nog een paar veroordelingen staan voor drugs en belaging, en had er op 22 april nog een coronaboete bovenop gekregen.
Rechter: “U weet waarvoor u hier bent?”
Hij zegt: “Ik heb dat niet vernomen, eigenlijk.”
Rechter: “Ik zal uw geheugen opfrissen. U kreeg drie maanden gevangenisstraf opgelegd en een geldboete van 200 euro. Zit u in voorarrest of in strafuitvoering?”
Arrestant: “Ik heb totaal geen idee. Ik zit al van in juni in de gevangenis. Het is de eerste keer dat ik iets versta van wat hier allemaal gebeurt. Ik kom normaal op 27 december op voorwaarden vrij.”
Rechter: “Ik veroordeel u tot een maand gevangenisstraf en een geldboete van 100 euro.”
Arrestant: “Oh, een maand. Kan u dan garanderen dat ik in januari vrijkom?”
De rechter zegt dat ze niets kan garanderen.
CASE 4: ASANOV WERD 18
Het was 7 november. De muziek stond luid, de buren leken lange tijd bereid om een oogje dicht te knijpen, maar om 2.20 uur ’s ochtends stond de politie daar. Er waren vier tienerjongens aanwezig. Ook Asanov had speciaal voor deze avond een appartementje gehuurd.
Rechter: “Mensen zijn op dat ogenblik aan het sterven, en jullie vinden het nodig om een verjaardagsfeestje te organiseren?”
Asanov: “Het was mijn achttiende verjaardag, ik heb alleen hen hier uitgenodigd. Ik heb er heel veel spijt van.”
Rechter: “Werkt u?”
Asanov: “Ik studeer deeltijds, en ben daarnaast kok.”
Hoessein: “Wij dachten dat het mocht, we waren maar met vier.”
Hassan: “Toen de politie kwam, is niemand gaan lopen of zo. We hebben gezegd van: ‘Ja, kijk, het is zijn achttiende verjaardag.’ Het was de eerste en enige keer dat we zoiets deden, en het zal niet meer gebeuren.”
Ivanov: “Ik dacht dat er geen probleem zou zijn.”
Rechter: “U was zich er toen misschien niet van bewust dat het verboden was. Weet u het nu?”
Ze knikken allemaal instemmend.
CASE 5: ZES PRILLE CARRIÈRES
Het was een appartement in de iets hogere prijsklasse langs de Britselei, zondagochtend 15 november, 3.15 uur. Een van de buren had de politie gebeld. Het politieverslag vermeldt “een aanzienlijke hoeveelheid lege bierblikjes, zes personen aanwezig, allen onder invloed”.
Nu zijn ze allemaal hier. Met dure hemden en polo’s. Gevraagd naar hun beroep, zegt er een: “Sportman.” Vier anderen zijn voorbestemd om carrières te gaan uitbouwen in het bankwezen en de marketing, een vijfde studeert weldra af als ingenieur. Ze zijn allemaal geboren om en rond 1999.
Rechter: “Jullie staan allemaal met beide voeten in de samenleving. Jullie zijn geciviliseerde jongens, maar dit is egoïstisch en onaanvaardbaar gedrag.”
Anders dan de meeste andere verdachten in deze rechtbank hebben Donald, Matthias, Pieter, Gilles, Lieven en Maxime een advocaat meegebracht.
Die pleit: “Ze hebben collectief een brief gestuurd met gemeende excuses aan zowel de rechtbank als de samenleving. Ze hebben in oktober allemaal ongeveer gelijktijdig corona gehad. Ze zijn in quarantaine gegaan, ze hebben álle regels rigoureus gerespecteerd. Op zaterdag 14 november zijn ze voor het eerst in lange tijd buitengekomen. In de late namiddag, en in twee groepjes van drie. Ze zijn gaan wandelen, de stad door. En dan is er op het eind een beetje alcohol aan te pas gekomen. Wij willen de feiten niet minimaliseren, maar zij schamen zich hiervoor.”
Donald: “Dat wij hier vandaag staan, dat is toch wel even schrikken.”
Maxime: “Ik had twee weken in quarantaine gezeten. Niemand gezien, echt helemaal niemand.”
Rechter: “Wat ik mij afvraag. We hebben een uit de hand gelopen toegelaten activiteit. Is er dan niemand onder jullie, een brave, die zegt van: ‘Mannen, ik denk dat dees niet mag?’”
De lange stilte betekent nee.
Lieven: “Het was voor ons allemaal hetzelfde. We hadden afgesproken om samen te komen, na alles wat er was gebeurd. Met respect voor de regels.”
De advocaat merkt op dat hier zes carrières in hun kinderschoenen staan. Dat zo’n veroordeling op hun strafblad komt, en elke werkgever dat gaat zien. “Dat klopt”, zegt de rechter. “Ze hebben allemaal een blanco strafblad. Maar hierna niet meer, vrees ik.”
CASE 6: LEKKE BAND
Redouan en Wassim zijn niet komen opdagen. Faycal, Patrick, Gabriel, Thomas en Tommy wel. Ze zien eruit als mensen van wie je niet meteen een auto zou kopen.
De betrapping deed zich in de nacht van 7 op 8 november voor in de Minister Delbekelaan in Merksem. Een buur had iets na middernacht de politie verwittigd vanwege “hoorbaar geluid”. Het politieverslag: “De garagepoort staat op een kier, in een lokaal achteraan treffen wij zeven mannen die de minimumafstand van anderhalve meter niet respecteren. Het is een soort mancave, met de geur van waterpijp.”
Er is afgesproken dat Patrick het woord zal voeren.
Patrick: “Het zit zo, mevrouw de rechter. Zij daar, zij zijn mijn neefjes, en Tommy is hun vriend. Ik was alleen met Faycal. En Faycal en ik, wij zitten in een bubbel. Snapt u? Wij waren in Aartselaar en zij belden.”
Gabriël: “Wij waren onderweg met een oldtimer, voor reparatie, en wij kregen een lekke band. We konden niet verder rijden. Het waren vrij dure velgen, ziet u, en we wilden die niet kapot rijden. We hebben dan Wassim gebeld.”
Zoals Patrick, Gabriël en Faycal het proberen na te vertellen was het één groot geval van de wet van Murphy. Met dat stomme wiel dat er maar niet af wou en bouten en velgen die medewerking weigerden. Uiteindelijk was het dan toch gelukt om de oldtimer tot in Merksem te krijgen.
Patrick: “Wij hebben niks verkeerds gedaan. Wij wilden hen gewoon helpen met die lekke band. We hadden vroeger moeten weggaan. Maar dat ging niet, met die velgen. Ja, het was opeens halftwaalf en we gingen nooit nog voor de avondklok in Aartselaar geraken. Dus zeiden wij van ja, dan blijven we maar hier tot vijf uur, tot na de avondklok.”
Twee leven van een uitkering, de ander studeert aan de KU Leuven, nog een heeft een eigen autohandel en nog een studeert informaticabeheer aan een hogeschool. Dat Redouan niet is komen opdagen, komt mogelijk doordat hij al drie coronaboetes achter zijn naam had staan, die nacht daarom bestuurlijk werd aangehouden en sindsdien in een zeer wijde boog om politie en justitie heen loopt. Thomas was aan zijn zesde corona-inbreuk toe.
Rechter: “Hoe komt iemand aan zes coronaboetes?”
Thomas: “Ik ben iemand die niet goed thuis kan blijven. Ik probeer wel altijd de wet te respecteren.”
Is dat het niveau van onze magistratuur?
Beschamende vertoning!
De intuïtieve geest is een heilig geschenk en de rationele geest een trouwe dienaar.
Deze rechter schept een maatschappij die de dienaar eert en het geschenk is vergeten.
Covid maakt van de rechterlijke macht een robot zonder Emotionele Inteligentie. De "zonnekoninghouding" van de rechter met Zuid-Amerikaanse juntatrekjes ingegeven door dolgedraaide virologen catapulteren ons terug naar de middeleeuwen. Het mensonwaardig behandelen van de jongeren zal hen verbitteren, niet beleren.
Het parket trouwens ook. Hoe halen ze het in hun hoofd om 2 maand gevangenisstraf te vorderen en een boete van 1.200 €. We zijn geschokt dat dit gebeurt en vinden dit ronduit beschamend. Er zijn tal van politierechters die de MB's al meermaals ambtshalve ongrondwettelijk hebben verklaard en de vrijspraak bevolen hebben (o.a. in Charleroi en Kortrijk ). Dat de advocaten die op de zitting waren, dit ongepast machtsvertoon ongemerkt laten passeren. Zo plaveien ze mee de weg naar een totalitaire staat.