De wetenschapsjournalistiek in België: een komedie in 3 bedrijven

Eerste bedrijf van de komedie.

Er waren eens zes studies over het nut van mondmaskers bij covid-19.

1. Bundagaard 2021

Chirurgische maskers uitgedeeld in Denemarken. Geen stoffen maskers dus. Na één maand gekeken wat het resultaat is bij de 2 groepen. Resultaat is onzeker. Het is mogelijk dat er 46 % vermindering is van risico’s door maskers of 23 verhoging van het aantal infecties bij wie een masker draagt. Kortom: resultaat zegt niets.

2. Pawinee Doung-ngem 2020

De studie ging als volgt: getelefoneerd met 211 mensen met corona en 839 zonder. Allemaal naar één bepaalde nachtclub geweest, een stadion van thai box of een staatsbedrijf in Thailand. De contacttracing stelde allerlei vragen, waaronder van wie ze covid hadden gekregen.

De eerste de beste student in België die met zo’n onderzoek een masterproef wil halen, is gebuisd.

3. Bhuma Krishnamachari 2021

Een vergelijking tussen de Amerikaanse staten op basis van de “snelheid” waarmee een maskerplicht werd ingevoerd van het 50-ste geval in een staat is geregistreerd. Nogal random dus gezien de registratiepolitiek en – cultuur niet overal dezelfde was. De staten die het snelst een verplichting invoerden hadden de hoogste curves, maar eindigden dan lager dan de rest. Wat op zich niet verwonderlijk is als ze eerst hoog pieken. Op basis daarvan besluiten ze dat de staten met mondmaskers minder besmettingen hadden.

De studie heeft een aantal factoren niet meegenomen en besluit dat het tijd is om nog wat meer studies te gaan doen.

Opmerkelijk: er is niet nagegaan of het tijdstip waarop de maskerplicht inging door de curve werd bepaald. Triest.

4. Lio 2021

Chinese studie die bevestigt op basis van een vragenlijst ingevuld door een aantal mensen, dat wie een masker droeg minder kans op infectie maakte. Waarmee de maatregel van maskerplicht in China werd toegejuicht. Say no more.

5. Xu 2020

Chinese studie die bevestigt op basis van een vragenlijst ingevuld door een aantal mensen, dat wie een masker droeg minder kans op infectie maakte. Waarmee de maatregel van maskerplicht in China werd toegejuicht. Say no more.

Maar om het nog erger te maken: de survey werd online gehouden.

De auteurs waren zeer blij want zij vonden dat de kennis, de perceptie van de risico’s en de houding van de betrokkenen zeer grote voorspellende factoren waren voor de aanpassing aan de maatregelen. Helemaal op z’n Chinees dus.

6. Wang 2020

Chinese studie die bevestigt op basis van een vragenlijst ingevuld door een aantal families in Peking met covid, dat wie een masker droeg minder kans op infectie maakte. Waarmee de maatregel van maskerplicht in China werd toegejuicht. Say no more.

_______________

Tweede bedrijf van de komedie.

Het gemiddelde is de waarheid. De creatie van de wetenschappelijke consensus.

Op 18 november 2021 publiceerde het British Medical Journal, nochtans geen klein bier, een studie van Stella Talic e.a. Terug te vinden op: https://www.bmj.com/content/375/bmj-2021-068302

Het gaat om een zogenaamde “meta-studie”. U herinnert zich nog hoe professor Boudry zei dat de wetenschap als volgt werkt: er zijn eerst studies, en dan is er een meta-studie, en wat daaruit komt is de ware wetenschap. De “wetenschappelijke consensus”.

Wel, zo’n metastudie blijkt als volgt te gaan.

• Stap 1: Men neme de 6 voorgeciteerde studies, waarvan u de referenties in het artikel van 18 november kan terugvinden.

• Stap 2: Om indruk te maken telt men het aantal participanten op. Daarbij vergeet men de studie over de staten van de USA die niet met participanten heeft gewerkt.

• Stap 3: Men maakt een gewogen gemiddelde van de resultaten van deze studies, met name van het percentage minder besmettingen of wat ook deze 6 studies hebben opgeleverd.

• Stap 3: Men trekt het resultaat zelf in twijfel. Meteen wordt in de studie vermeld dat de resultaten van de studies bijzonder heterogeen waren. Wat wil zeggen dat de resultaten erg uiteenlopend waren. In normale omstandigheden zegt dan een wetenschapper die zichzelf respecteert dat uit dat gemiddelde niets kan worden afgeleid. De resultaten van zo’n meta-studie zijn maar betrouwbaar als de studies waarmee wordt gewerkt ongeveer allemaal tot hetzelfde resultaat hebben geleid. Als er te grote verschillen zijn, dan hebben de studies allemaal iets anders “bewezen”, en heeft het geen zin om een gemiddelde te maken. De grote verschillen wijzen erop dat de resultaten onbetrouwbaar zijn. Pas als de verschillen zeer beperkt zijn, is de kans dat de studies betrouwbare resultaten hebben opgeleverd reëel.

Om dat te illusteren met een voorbeeld. Als studie 1 aantoont dat ongevallen zonder gordel aanleiding geven tot 300 % minder dodelijke slachtoffers, en studie 2 tot 350 % meer dodelijke slachtoffers, dan is het niet verstandig om te zeggen dat het bewezen is dat er 50 % meer dodelijke slachtoffers zijn bij mensen die de gordel niet dragen. Dan zijn die 2 onderzoeken gewoon niets waard.

Verder vermeldt de studie dat de “bias”, dat is de “ruis” of de potentiële fouten in het werk, voor alle studies “gematigd” zijn tot ernstig en kritiek. Opvallend daarbij is dat de auteurs bijzonder warm lopen van de 3 Chinese studies, want die vinden ze “gematigd” onderhevig aan “bias”. De studie over de Amerikaanse staten en de Thaïse studie vinden ze ernstig tot zelfs kritiek onderhevig aan bias.

Terwijl wij de Chinese vragenlijsten nog veel meer ongeloofwaardig vinden.

We zwijgen dan nog zedig over het bijzonder beperkt aantal studies (6) en het flagrant negeren van de tientallen studies in de wereld die aantonen dat er geen effect is van de maskers.

______________

Derde bedrijf van de komedie.

Het klakkeloze geloof van onze journalisten en doktoors.

Wie leest er nu voorbehouden? Wie leest er nu eigenlijk wetenschappelijke artikels grondig door? Wie interesseert zich eigenlijk voor de voetnoten en de oorspronkelijke studies? Wie doet nog aan bronnenonderzoek?

Alvast de dokters aan onze universiteiten en de journalisten niet meer. Want wat lezen we:

De 6 studies zijn er plotseling “meer dan 30” geworden. De vergissing zit daarin dat in de studie in het BMJ er niet alleen naar de mondmaskers is gekeken, maar ook naar een paar andere maatregelen. Die “meer dan 30 studies” slaat op het geheel van alle studies over alle maatregelen. Dus niet op de mondmaskers, waarvan de meta-studie beperkt is tot 6 studies.

Totaal kritiekloos wordt deze “meta-studie” voorgesteld als de grote waarheid. De wetenschappelijke consensus als het ware.

Gooit een dokter ter meerdere overtuiging dan ook nog eens de cijfers van “labo-onderzoek” in de groep. De apotheose van de komedie. Want zeg nu zelf, leeft u in een labo of leeft u in de echte wereld? De dokters denken dat wij in een labo leven. Het labo van de werkelijkheid waarin wij de proefkonijnen zijn van gekke maatregelen. Maatregelen die middels indoctrinatie, waarvan u hier een duidelijk voorbeeld ziet, in de hoofden van de mensen worden gestempeld. In goede Chinese traditie. Wat ik mij dan afvraag is het volgende: zijn die journalisten en doktoors dan ook tevreden over de “houding” van de mensen die voldoende “kennis” is bijgebracht?

Een applaus voor Sciensano, de Communistische Partij van België en haar lijfblad HLN!

De nieuwe Pravda.

___________

Epiloog.

Deze komedie is exemplarisch voor de wijze waarop tijdens de hele covid-episode de “wetenschap” tot besluiten is gekomen en hoe deze besluiten zijn doorgedrongen tot het beleid. Niet alleen tot het beleid trouwens maar veel breder uitgedragen tot de massamedia. Het geval wil dat niet alleen u en ik deze massamedia over ons heen krijgen, maar bijvoorbeeld ook de artsen. Zij geloven wat Sciensano in de pers zegt, en dat is dan ook meteen hun bron. Het resultaat is dan dat gereputeerde dokters in gereputeerde ziekenhuizen ervan overtuigd zijn dat er wetenschappelijk bewijs is voor de mondmaskers. En voor de andere onzin.

___

Auteur: Michael verstraeten